De gerechtsdeurwaarder

Beslaglegging door een gerechtsdeurwaarder

Het leggen van een beslag is een maatregel die door een gerechtsdeurwaarder (en soms een andere instantie zoals de belastingdienst) genomen kan worden waardoor iemand niet meer vrij over zijn bezittingen kan beschikken. Door een beslag wordt een schuldenaar in de uitoefening van zijn eigendomsrechten beperkt.

Een voorbeeld van leggen van een beslag
Jan en Piet hebben ruzie over een lening die Jan nog aan Piet moet terugbetalen. Piet heeft Jan als verschillende keren gesommeerd om de lening terug te betalen, maar Jan komt maar niet over de brug. Piet heeft gehoord dat Jan een eigen woning heeft met een forse overwaarde. Via een deurwaarder laat Piet beslag leggen op de woning van Jan.

Hierdoor kan Jan niet meer vrij over zijn eigen woning beschikken. Jan kan wel in de woning blijven wonen, maar hij kan de woning door het beslag bijvoorbeeld niet verkopen. Ook kan hij geen tweede hypotheek op zijn woning nemen. De overwaarde van de woning is door het beslag als het ware ‘bevroren'.

Goederen waarop beslag ligt, mogen niet worden verkocht. Ook mogen deze goederen niet worden bezwaard met andere rechten. Dat wil zeggen dat deze goederen bijvoorbeeld niet mogen worden verhuurd, verhypothekeerd of aan iemand anders in pand mogen worden gegeven. Doet iemand dat toch, dan maakt hij/zij zich schuldig aan een strafbaar feit.

De gerechtsdeurwaarder zal in een dergelijke situatie aangifte bij de politie kunnen doen en het openbaar ministerie zal dan besluiten of u strafrechtelijk vervolgd wordt.

Nog een voorbeeld.
Tim koopt een caravan van Steijn. Tim spreekt met Steijn af dat hij de caravan twee maanden later, op 1 december, zal betalen. Als het 1 december is, merkt Steijn dat hij geen betaling ontvangen heeft. Steijn probeert contact op te nemen met Tim, maar Tim neemt zijn telefoon niet op en lijkt ook vrijwel nooit thuis te zijn. Via een deurwaarder laat Steijn de auto van Tim in beslag nemen.

De deurwaarder kan ervoor kiezen om die auto mee te nemen, maar hij kan ook besluiten Tim ermee door te laten rijden. Kiest de deurwaarder ervoor de auto bij Tim te laten, dan mag Tim de auto wel gebruiken, maar kan hij niet juridisch over de auto meer beschikken. Dat wil zeggen dat Tim de auto bijvoorbeeld niet kan verkopen of in onderpand kan geven om bijvoorbeeld een lening te krijgen.

De belangrijkste soorten beslag zijn:

1. Verhaalsbeslag

2. Beslag tot verkrijging van een recht

1. Verhaalsbeslag

Dit is veruit de meest voorkomende vorm van beslag. Verhaalsbeslag heeft tot doel om bepaalde goederen (auto, inboedel) van de schuldenaar uiteindelijk te (laten) verkopen om daarmee een openstaande vordering voldaan te krijgen. In vaktaal: het verhaalsbeslag is erop gericht om verhaal te halen voor de vordering van de beslaglegger (de schuldeiser) op goederen van de beslagene (de schuldenaar).

Een voorbeeld beslag tot verkrijging van een recht
Francesca heeft een vordering op Nick. Nick weigert deze vordering te betalen en Francesca schakelt een deurwaarder in. Deze deurwaarder legt beslag op de inboedel van Nick. Nick krijgt nu een laatste kans om zijn schuld aan Francesca te betalen. Doet hij dat niet, dan mag de deurwaarder de inboedel van Nick verkopen. De opbrengst van deze verkoop gaat dan naar Francesca om daarmee haar vordering in te lossen.

2. Beslag tot verkrijging van een recht

Bij beslag tot verkrijging van een recht gaat het niet zozeer om een openstaande schuld die ingelost moet worden, maar om het feit dat u van mening bent dat u de rechthebbende bent op een bepaalde goed (een auto, een huis, etc.). U probeert met dit beslag terug te halen wat aan u toebehoort.

Een voorbeeld Beslag tot verkrijging van een recht
Martin is met zijn werkgever in een arbeidsconflict verwikkeld. Hij rijdt in een auto van de zaak. Na een slepende ontslagprocedure wordt Martin op 1 augustus ontslagen. De werkgever maakt de eindafrekening en betaalt Martin tien niet-genoten vakantiedagen uit. Martin is van mening dat hij recht heeft op uitbetaling van twintig niet-genoten vakantiedagen.

Hij weigert om de bedrijfsauto in te leveren totdat zijn (ex-)werkgever deze extra dagen aan hem uitbetaald. De werkgever schakelt een deurwaarder in en laat beslag leggen op de bedrijfsauto. De auto is immers eigendom van de werkgever. Met dit beslag wil de werkgever zijn eigendom terugkrijgen.